Tổng hợp nâng cấp WordPress từ 5.0 (12/2018) đến 5.9 (01/2022)

Chủ đề Progress:

Tháng 12/2018, bản nâng cấp lớn WordPress 5.0 với tên mã Bebo ra mắt, sau nhiều đồn đoán thì Gutenberg – Block Editor từ phận plugin danh chính ngôn thuận trở thành Default Editor thay cho TinyMCE (Classic Editor) bất chấp làn sóng phản đối của người dùng và cả phần đông các nhà phát triển.

Những thay đổi trên mã nguồn – WordPress Core luôn gây sự chú ý lớn vì trực tiếp tác động tới hàng tỉ website.

Người dùng phổ thông đã quá quen thuộc với việc soạn thảo nội dung trên TinyMCE, vốn hoạt động tương tự như phần mềm soạn thảo phổ biến nhất thế giới Microsoft Word.

Gutenberg – Block Editor, với cách thức hoạt động khác biệt (mọi thứ trên nội dung đều là block) khiến công việc soạn thảo trở thành thứ gì đó lạ lẫm.

Vừa viết bài vừa phải tìm hiểu cách thức hoạt đông của Block Editor, đó không phải là nhu cầu của đa số người cuối, những người chỉ muốn hoàn thành nội dung bài viết một cách nhanh nhất.

Trong khi đó, tính năng vàng của Gutenberg mà WordPress hứa hẹn với người dùng là khả năng thiết kế trực quan – dễ dàng ngay trên Editor thì ở WordPress 5.0, vẫn còn quá hạn chế, thậm chí chỉ là muỗi so với các page builder nổi tiếng thời điểm đó như Divi, Visual Composer, Beaver Builder và đặc biệt là ‘ngáo ột’ Elementor.

Nhắc lại để thấy quá trình 3 năm rưỡi từ WP 5.0 lên phiên bản 6.0 không hề êm đềm đối với đội ngũ phát triển WordPress, họ vừa phải giữ cho WordPress ổn định, mạnh mẽ vừa phải chứng minh với người dùng rằng Gutenberg Block Editor đáng để sử dụng.

(*) Tên mã của các phiên bản WordPress được đặc theo nghệ danh các huyền thoại nhạc Jazz. Ngoài các nâng cấp chính, các nâng cấp nhỏ – ví dụ như WordPress 5.0.1, không bổ sung tính năng mà chỉ để fix lỗi hiệu năng và bảo mật nếu có.

Nâng cấp chính từ WordPress 5.0 đến 5.9

Gần 4 năm với nhiều nâng cấp đáng kể giúp WordPress thuyết phục người dùng phổ thông và các nhà phát triển theme dần ủng hộ Block Editor:

WordPress 5.0, tên mã Bebo (12/2018)

  • Thay trình soạn thảo mặc định TinyMCE bằng Gutenberg – Block Editor.
  • Hỗ trợ người dùng giữ lại TinyMCE bằng cách chuyển nó thành plugin – gọi là Classic Editor, người dùng hiện nay có thể cài plugin Classic Editor và sử dụng song song với Gutenberg – Block Editor.
  • Ra mắc default theme hỗ trợ block editor – Twenty Nineteen.

WordPress 5.1, tên mã Betty (02/2019)

  • Tích hợp thông báo đề nghị nâng cấp PHP của máy chủ lên phiên bản mới, nếu người dùng đang xử dụng phiên bản không còn hỗ trợ (PHP 5.6 trở về trước).
  • Ra mắt tính năng Site Health (ở mục Tools trên Dashboard) để báo cáo các thông số kỹ thuật quan trọng của WordPress và máy chủ, gợi ý nâng cấp phù hợp.

WordPress 5.2 – Tên mã Jaco (05/2019)

  • Cải thiện tính năng Site Health đã giới thiệu ở 5.1
  • PHP Error Protection: khắc phục lỗi màn hình trắng chết chóc (White Screen of Death) khi theme hoặc plugin bị lỗi.

WordPress 5.3 – Kirk (11/2019)

  • Nâng cấp lớn về giao diện cho Gutenberg Block Editor, giới thiệu block mới – Group block
  • Ra mắt theme default mới, Twenty Twenty với thiết kế khá đỉnh bởi Anders Norén.

WordPress 5.4 – Adderley (03/2020)

  • Nâng cấp lớn giao diện Gutenberg Editor, bổ sung block mới là button block và social icon block.

WordPress 5.5 – Eskstine (08/2020)

  • Tích hợp tính năng Image Lazy Loading
  • Tạo XML Sitemap tự động
  • Tích hợp tuỳ chọn auto update cho theme và plugin
  • Giới thiệu Block Patterns – các mẫu thiết kế dành cho Gutenberg (tương tự thư viện template của các page builder như Elementor)
  • Đặc biệt: hỗ trợ update theme/ plugin bằng cách upload thủ công file .zip, khi upload sẽ có tuỳ chọn ghi đè bản cũ để udpate mà không cần phải đổi tên hay xoá bản cũ như trước đây.

WordPress 5.6 – Simone (12/2020)

  • Nâng cấp lớn về giao diện và hiệu năng cho Gutenberg
  • New default theme – Twenty Twenty One, tích hợp block pattern & giới thiệu pre-selected color palette, cho phép đổi nhanh color scheme của theme.
  • Tích hợp tuỳ chọn update tự động mã nguồn WordPress core, cho phép lựa chọn update tự động tất cả các bản cập nhật hoặc chỉ update các bản nâng cấp quan trọng.
  • Tối ưu hỗ trợ cho PHP 8.

WordPress 5.7 – Esperanza (03/2021)

  • Giới thiệu Simpler Default Color Palette, cho phép nhà phát triển theme & plugin tích hợp dễ dàng.
  • Nâng cấp Reusable Block – cho phép save một block thành reusable block ngay trên trang.
  • Hỗ trợ Lazy Loading cho iframes.
  • Hỗ trợ chuyển nhanh http -> https (cái này chỉ là chuyển các url trên site từ http sang https, chúng ta cần cài SSL trước thì giao thức https mới hợp lệ)

WordPress 5.8 – Tatum (07/2021)

Đây là bản nâng cấp khá lớn của WordPress, trong đó có nhiều tính năng đột phá, đặc biệt là xuất hiện các block mới chuyên cho Full Site Editing gọi là Theme Block như Query Loop, Site Logo, Post Title, Post Content, Post Date,..

  • Chính thức hỗ trợ ảnh định dạng WebP: từ giờ có thể upload trực tiếp ảnh WebP lên Media Library chứ không cần phải upload jpg, png, gif rồi dùng plugin chuyển sang WebP như trước.
  • Dừng hỗ trợ IE 11: thế giới đã quay lưng với trình duyệt Internet Explorer của Microsoft từ lâu, nên quyết định dừng hỗ trợ của WordPress là chính xác.
  • Giới thiệu tính năng Dutone cho ảnh (filter kiểu Instagram)
  • Giới thiệu Block Widget Editor: giờ đây có thể thao tác với widget như block editor, giúp tạo các widget có thiết kế phức tạp.
  • Giới thiệu Theme Blocks: các block hỗ trợ thiết kế mọi thành phần của Website như Header, Footer, Single Post,.. các tính năng này gọi là Full Site Editing.
  • List View: tính năng này hiển thị danh sách các block trên trang ở panel nổi, thao tác nhanh việc chỉnh sửa từng block hay thay đổi vị trí từng block.
  • Ra mắt theme.json: file này hỗ trợ APIs cho Global Styles & Settings, cho phép nhà phát triển theme, plugin dễ dàng tích hợp các thuộc tính mở rộng cho các blocks trên Gutenberg, ví dụ như các tuỳ chọn về layout, màu sắc, kích thước, margin/ padding, font chữ. Với tính năng này, WordPress giúp các nhà phát triển dễ dàng mở rộng thiết kế và tính năng cho Gutenberg Blocks, theme.json sẽ phá bỏ rào cản – tạo động lực cho họ ra mắt thêm nhiều sản phẩm tối ưu cho Gutenberg.

Ở WordPress 5.8, các block hỗ trợ Full Site Editing (Theme blocks) hỗ trợ ở Template Editor, khả năng sử dụng ở mức cơ bản, chủ yếu giới thiệu để dọn đường cho các nâng cấp lớn mạnh mẽ hơn ở các phiên bản sau.

WordPress 5.9 – Josephin (01/2022)

Phiên bản này đưa các tính năng Full Site Editing vừa giới thiệu ở WordPress 5.8 lên một level mới – mạnh mẽ và dễ dùng hơn.

  • Nâng cấp Site Editor: khu vực riêng dành để thiết kế các template cho Full Site Editing, ví dụ tạo template cho header, footer, single post, archive page,..
  • New default theme Twenty Twenty: theme thế hệ mới – gọi là block theme, hỗ trợ hoàn toàn cho Full Site Editing, tức cho phép thiết kế lại toàn bộ Website trên Gutenberg Block Editor.
  • Nhiều nâng cấp đáng kể về giao diện và cách thức sử dụng trên Block Editor.

Và mới nhất, phiên bản WordPress 6.0 ra mắt ngày 24/05/2022 với tên mã Arturo, tôn vinh nhạc sĩ Jazz Mỹ latinh Arturo O’Farril.

Scroll to Top